plantagenet hanedanı ne demek?

Plantagenet Hanedanı (IPA: [planˈtadʒɪnɪt]) ya da Anjou Hanedanı, kökeni Fransa'nın Anjou bölgesinde olan bir soylu aile.

Planatgentlerin taşıdıkları krallık ve soyluluk unvanları

Plantagenetler, sonradan Normandiya Düklüğü'nü (1144-1204 ve 1415-1450 yılları arasında), İngiltere Krallığı'nı (1154-1485), Kudüs Krallığı'nı (1131-1205) ve Akitanya Düklüğü'nü (1153-1453) yönetmişlerdir.

Unvan	Kullanıldığı dönem	Ayrıntılar
Anjou Kontu	870–1204	<small>Hanedanın köken unvanı. ilk taşıyan Frank soylusu "İngelger". Fransa Kralı II. Philippe tarafından bu kontluk arazileri işgal edilip Fransa Krallık Capet Hanedanı arazileriyle birleştirlmesine kadar Plantagenet ailesi kontrolü altında kalmıştır. </small>
Maine Kontu veya Dükü	1110–1203	<small>Hanedanın köken unvanı. Erembourg du Maine ile Anjou dükü Foulques'un evlenmesi ile Plantangenetlere geçen unvan. Fransa Kralı II. Philippe tarafından bu kontluk arazileri işgal edilip Fransa Krallık Capet Hanedanı arazileriyle birleştirilmesine kadar Plantagenet ailesi kontrolü altında kalmıştır.</small>
Kudüs Kralı	1131–1143	<small>II. Henry'nin büyük babası Anjou dükü Foulques'un "Kutsal Kudüs Kralı" olarak ilan edilmesi ile ortaya çıkmıştır. İngiltere Plantagenet hanedanlıların bu unvanı Üçüncü Haçlı Seferi ve Dokuzuncu Haçlı Seferi sırasında tekrar ele geçirmeye çalışmaları başarısız kalmıştır.</small>
Normandiya Dükü	1144–1485	<small>Aynı zamanda "Mortain Kontu" unvanı. İngiltere Plantagent hanedanlılara Anarşi döneminde verilmesi kabul edilmişti. Ama Anjou kontu V. Geoffroy bu Düklüğü ele geçirip unvan onun ahfadına geçti. Bu Düklüğe ait Fransa'da bulunan araziler 1259'da Fransız Krallığı "Valois Hanedanı" arazileri ile birleştirilmiştir. Fakat Manş Denizi'ndeki adalarda (Jersey, Guernsey ve Şark) bu unvan toprakları İngiltere Plantagenet'leri idaresi altında kalmıştır. Sonunda Tudor Hanedanı toprakları olmuştur.</small>
Akitanya Dükü	1152–1422	<small>"Gaskonya Dükü" ve "Poitiers Kontu" unvanları da birlikte kapsamakta idi. II. Henry'nin Akitanya düşesi Eleanor ile evlenmesi ile İngiltere Krallarının eline geçti. Fransa'da bulunan bu araziler 1259'da Fransız Krallığı "Valois Hanedanı" arazileri ile birleştirilmiştir.</small>
İngiltere Kralı	1154–1485	<small>Walingford Antlaşması ile Plantagenetler eline geçmiştir. Bu antlaşma ile gaspçı Stephen ile Matilda arasında imzanıp İngiltere Krallığı'nın Stephen'in ölümü ile Plantagenet hanedanlı Matilda'nın oğlunu varisi olması kabul edilmiştir. Tudor Hanedanı gelinceye kadar Plantagenet Hanedanı'ndan krallar tarafından bu unvan taşınmıştır. Angevin Hanedanı, Lancaster Hanedanı, York Hanedanı bunun alt hanedanlarıdır. </small>
İrlanda Kralı	1177–1485	<small>İrlanda Yüksek Kralları hanedanından 1177'de İngiltere Kralları'na Plantagenet Hanedanına geçen unvan. Tudor Hanedanı gelince ye kadar Plantagenet Hanedanı'ndan krallar tarafından bu unvan taşınmıştır. İngiltere Kralı VIII. Henry tarafından İngiltere Krallığı hükümdarı unvanları arasına alınmıştır.</small>
Bretonya Dükü	1181–1203	<small>Nantes Kontu 'da birlikte kulanılmıştır. Bretonya Düşesi Constance ile Bretonya Dükü II. Geoffrey'in evlenmesinden sonra Plantagenet Hanedanı mensupları unvanı olmuştur. Richomond Dükü unvanı ile yakın ilişkisi vardır. </small>
Kıbrıs Kralı	1191–1192	<small>Bu unvan kısa bir dönem Üçüncü Haçlı Seferi'ne giden İngiltere Karalı Aslan Yürekli Rişar tarafından Kıbrıs'ın fethi sonunda alınmıştır. Ama sonra Arslan Yürekli Rişar bu unvanı Lüzinyanlı Guy'a satmıştır.</small>
Sicilya Kralı	1254–1263	<small>Bu "de facto" kralık değil krallık unvanına bir iddiadır. Papa IV. Alexander Sicilya'yı bir papalığa ait bir arazi olduğunu iddia edip bu devlet krallık tacini İngiltere Kralı III. Henry'nin oğlu olan 1. Lancaster Kontu Edmund Crouchback'e vermiştir. Fakat ondan sonraki papa bir önceki papanın kararını kabul etmemiş ve İngiltere'deki Plantagenet hanedanı da bu krallığı hiçbir zaman ve surette ele geçirmemiş ve hatta ele geçirmeye teşebbüs bile etmemiştir. Buna rağmen bu unvanın sahibi olduklarını çok ciddi olarak ilan etmişlerdir.</small>
Almanya Kralı ve Kutsal Roma-Germen İmparatoru	1257–1272	<small>Cornwall Kontu Richard ile Castile'li X. Alfonso 1257'de Aachen'da Almany Kralı seçiminde birbirine rakip olmuşlar ve Cornwall Kontu büyük bir kulis çalışması ve oy verenlere para ve şahsi gelir sağlama rüşvetleri ile Almanya Kralı seçilmiş ve Aachen'da Alman Kralı tahtına geçmiştir. Bu unvanı kazandığı için Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu unvanı almak için aday olup imparator seçilmesi çok muhtemeldi. Fakat Papa, X. Alfonso'yu tutmakta idi ve hiçbir zaman Cornwall Kontu'nu imparator olarak kabul etmedi ve kabul aymeyeceği aşikardı. Almanya Kralı olarak Cornwall Kontu Richard Almanya'ya hepsi çok kısa süren 4 defa ziyarette bulundu ve oğulları Almanya Kralı adayı olma şartlarını karşılamadıkları için ondan sonra bu unvanı taşıyan Planteganet olmadı.</small>
Galler Prensi	1301–1484	<small>Bu prenslik önceden Angevin hanedanına bağlı arazilerin hükümdarlığını ifade etmekte idi ve Galli "Aberffraw Hanedanı" mensupları isyan ettikten sonra İngiltere Kralı'nın valiaht oğluna verilmeye başlandı. Tudor Hanedanı döneminde bu prenslik unvanı bırakıldı.</small>

Plantagenet Hanedanı'ndan İngiltere kralları

Angevin Hanedanı

İsim	Saltanat başlangıcı	Saltanat sonu	Önceki hükümdarla akrabalığı
II. Henry (Curtmantle)	19 Aralık 1154	6 Temmuz 1189	İmparatoriçe Matilda'nın oğlu. Kuzeni Stephen tahtı gasp etmişti. Stephen'in tek oğlu ölünce anlaşma ile İngiltere Krallığı taht valiahtı oldu.
Genç Kral Henry	14 Haziran 1170	11 Haziran 1183	II. Henry'nin oğlu olup 15 yaşından itibaren babası ile ortak hükümdar .
I. Richard (Arslan Yürekli Rişar)	3 Eylul 1189	6 Nisan 1199	II. Henry'nin oğlu.
John (John Yurtsuz)	27 Mayıs 1199	19 Ekim 1216	II. Henry'nin oğlu. Çocuksuz I. Richard'ın kardeşi
III. Henry	28 Ekim 1216	16 Kasım 1272	John'un oğlu.
I. Edward (Uzun Bacaklı Edward)	20 Kasım 1272	7 Temmuz 1307	III. Henry'nin oğlu.
II. Edward	7 Temmuz 1307	25 Ocak 1327	I. Edward'ın oğlu.
III. Edward	25 Ocak 1327	21 Haziran 1377	II. Edward'ın oğlu.
II. Richard	21 Haziran 1377	29 Eylûl 1399	Edward, Kara Prens'in oğlu ve III. Edward'ın torunu.

Lancaster hanedanı

İsim	Saltanat başlangıcı	Saltanat sonu	Önceki hükümdarla akrabalığı
IV. Henry (Henry Bolingbroke)	30 Eylul 1399	20 Mart 1413	Öldürttüğü II. Richard'ın kuzeni. 1. Lancaster Duku John Gaunt'un ve III. Edward'ın torunu.
V. Henry	20 Mart 1413	31 Ağustos 1422	IV. Henry'nin oğlu.
VI. Henry	31 Ağustos 1422	4 Mart 1461	V. Henry'nin oğlu.

York Hanedanı

İsim	Saltanat başlangıcı	Saltanat sonu	Önceki hükümdarla akrabalığı
IV. Edward	4 Mart 1461	30 Ekim 1470	VI. Henry'nin kuzeni. 3. York Dükü Richard Plantagenet'in oğlu, III. Edward'ın oğulları olan Antwerp'li Lionel ve Langley'li Edmund'un varisi
V. Edward	9 Nisan 1483	25 Haziran 1483	IV. Edward'ın oğlu.
III. Richard	26 Haziran 1483	22 Ağustos 1485	IV. Edward'ın amcası. 3. York Dükü Richard Plantagenet'in oğlu

Plantagenet Hanedanı'ndan İngiltere kralları için kronolojik gösterge

<timeline> ImageSize = width:800 height:auto barincrement:12 PlotArea = top:10 bottom:30 right:130 left:20 AlignBars = justify

DateFormat = yyyy Period = from:1150 till:1500 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:50 start:1150 ScaleMinor = unit:year increment:10 start:1150

Colors =

id:canvas value:rgb(1,1,1)
id:a value:rgb(1,0.5,0.5)
id:l value:red
id:y value:rgb(1,0.9,0.9)
id:eon value:Black

Backgroundcolors = canvas:canvas

BarData =

barset:Rulers
bar:eon

PlotData=

align:center textcolor:black fontsize:8 mark:(line,black) width:25 shift:(0,-5)
bar:eon color:eon

from: 1154 till:    1399 color: a text:Angevin
from: 1399 till:    1461 color: l text:Lancaster`` ``ilk
from: 1461 till:    1470 color: y text:[[York|York ilk]
from: 1470 till:    1471 color: l text:Lancaster`` ``sonra
from: 1471 till:    1485 color: y text:York`` ``sonra

width:5 align:left fontsize:S shift:(5,-4) anchor:till
barset:Rulers

from: 1154 till: 1189 color:a text:II.`` ``Henry
from: 1170 till: 1183 color:a text:Henry`` ``Genç`` ``Kral) "wikilink")
from: 1189 till: 1199 color:a text:I.`` ``Richard
from: 1199 till: 1216 color:a text:John
from: 1216 till: 1272 color:a text:III.`` ``Henry
from: 1272 till: 1307 color:a text:I.`` ``Edward
from: 1307 till: 1327 color:a text:II.`` ``Edward
from: 1327 till: 1377 color:a text:III.Edward
from: 1377 till: 1399 color:a text:II.`` ``Richard
from: 1399 till: 1413 color:l text:IV.`` ``Henry
from: 1413 till: 1422 color:l text:V.`` ``Henry
from: 1422 till: 1461 color:l text:VI.`` ``Henry
from: 1461 till: 1470 color:y text:IV.`` ``Edward``
from: 1470 till: 1471 color:l text:VI. Henry(tekrar)
from: 1471 till: 1483 color:y text:IV. Edward(tekrar)
from: 1483 till: 1483 color:y text:V.`` ``Edward``
from: 1483 till: 1485 color:y text:III.`` ``Richard